Sözlük Nedir?
Sözlük, bir dilin bütün veya belli bir çağda kullanılmış kelime ve deyimlerini alfabe sırasına göre alarak tanımlarını yapan, açıklayan, başka dillerdeki karşılıklarını veren eserlere verilen isimdir. Sözlük bir toplumda mutlaka olması gereken bir lügat eseridir. Çünkü bir milleti tanıyabilmek için önce o milletin dilini bilmek gerekmektedir. Dil o milletin en büyük yapı taşlarını içermektedir. Kelimelerin en iyi şekilde anlaşılması ve tanımlarının düzgün bir şekilde bilinmesi için sözlüklere ihtiyaç duyulmaktadır. Sözlük sayesinde anlamı bilinmeyen bir kelimeye hızlı bir şekilde ulaşmak mümkün olmaktadır. Ayrıca sözlükler ait olduğu toplumun kültürü hakkında da bilgi vermektedir. Her milletin kendi diline ait sözlüğü bulunmaktadır.
Türkçe Sözlük
Türkçe sözlüğün tarihi 1074 yılına kadar uzanmaktadır. Kaşgarlı Mahmut İlk Türkçe sözlükDîvânu Lugâti't-Türk’ü 1074 yılında yazmıştır. Sözlüğün içerisinde sadece kelimelerin değil dönemin şiir ve atasözlerinin de yer aldığı görülmektedir. Yazılan bu ilk sözlükte 7500 kelime olduğu bilinmektedir. Türkçe sözlüklerin içerisine bakıldığında Türkçenin zenginliği dikkat çekmektedir. Türkçe sözlükler okullarda öğrenciler tarafından kullanılmakta ve büyük fayda sağlamaktadır. Ayrıca Türkçe öğrenmek isteyen kişilerinde Türkçe sözlüklerden yararlanarak kolay bir şekilde kelimelerin anlamını öğrenebilmesi mümkün olmaktadır. Aynı zamanda Türkçe sözlüklerde yabancı kökenli olan kelimelerin anlamı verilirken dilimize hangi dilden geçtiğiyle alakalı bilgi de verilmektedir.
Türkçe sözlükler herkesin anlayabileceği bir şekilde ve kolayca incelenebilecek bir sıralamayla hazırlanmaktadır. Türkçe sözlüklerde kelimeler alfabetik sıralamaya göre sıralanmaktadır. Bu sayede aranan kelimeyi kolay ve hızlı bir şekilde bulmak mümkün olmaktadır. Kelimelerin karşısında temel anlamları anlaşılır bir şekilde açıklanmaktadır. Farklı modelleri bulunan sözlükler içerik ve cilt bakımından birbirinden ayrılmaktadır. Örneğin, Türkçe sözlük kitabı bazen sade ve anlaşılır basit açıklamalarla tasarlanmaktadır. Bunun sebebi okuma ve yazmayı yeni öğrenen çocukların kolay bir şekilde sözlük kullanabilmesi içindir. İlköğretim seviyesindeki çocuklar için tasarlanan ilköğretim sözlük kitabı, onların kolaylıkla anlayabileceği şekilde çok yalın ve akıcı olarak hazırlanmaktadır.
Türkçe sözlükte yer alan sözcüklerin anlamları, güvenilir kaynaklardan ve titizlikle hazırlanmaktadır. Türkçe sözlük alırken dikkat edilmesi gereken noktalar bulunmaktadır. Sözlük ilköğretim çağındaki bir öğrenci için alınırsa yaşına uygun içeriğe sahip olması gerekmektedir. Yetişkin kişiler için sözlük alırken ise daha detaylı ve kelime sayısı fazla olan sözlük çeşitleri seçilmektedir. Kapsamlı Türkçe sözlük yetişkinler için çok faydalı bir kaynaktır. Ayrıca farklı boyutlarda sözlük modelleri bulunmaktadır. Büyük Türkçe sözlük, orta boy Türkçe sözlük ve küçük boy Türkçe sözlük olarak kullanıcıya sunulmaktadır. Kişiler kendi ihtiyaç ve isteklerine göre farklı boy sözlük modellerinden kendine uygun olanını seçmektedir.
İngilizce Sözlük
Yabancı dil eğitiminde İngilizce sözlükler önemli bir yere sahiptir. İngilizce kelime sözlüğü kelimelerin kolay bir şekilde öğrenilmesini ve ezberlenmesini sağlamaktadır. İngilizceyi öğrenme aşamasındaki kişiler için başlangıç olarak daha kolay kelimelerin olduğu sade İngilizce sözlükler tasarlanırken ileri seviye İngilizce öğrenen kişiler için daha kapsamlı kelimelerin olduğu İngilizce sözlük türleri hazırlanmaktadır. İngilizce sözlük kullanarak yeni kelimeler öğrenip yabancı dil öğrenme işini bir üst seviyeye taşımak mümkündür.
Okullarda sıklıkla kullanılan İngilizce sözlükler de kendi içinde ilkokul sözlük, lise sözlük olarak ayrılmaktadır. Giriş seviyesi İngilizce sözlükler 2.sınıf, 3.sınıf, 4.sınıf ve 5.sınıf öğrencileri için uygun olurken daha kapsamlı sözlükler üst sınıf öğrenciler ve yetişkinler için uygun olmaktadır. Özellikle küçük çocuklar için hazırlanan giriş seviyesi İngilizce sözlükler, resimli sözlük olarak hazırlanmaktadır. Resimli İngilizce sözlükler görsellerle desteklendiği için daha kolay anlaşılır olmakta ve çocukların rahatlıkla kavrayabilmesine yardımcı olmaktadır. Kelimenin anlamını görseller aracılığı ile somutlaştıran resimli sözlükler yeni başlayanlar için kelimelerin hafızada daha kalıcı hale gelmesini amaçlamaktadır.
Resimli Sözlük
Türkçe ve İngilizce sözlükler hem okul çağındaki çocuklar için hem de yetişkinler için son derece faydalı olan eserlerdir. İnternetin yaygınlaşması ve daha aktif kullanılır olması ile birlikte sözlükler önemini yitirmiş gibi düşünülse de sözlük kitapları her zaman güncellenen içerikleri ile kullanılmaya devam etmektedir. Cep boy boyutları ile her zaman kişilerin yanında taşıyabilmesi ve istediğinde içerisinden aradığı kelimeyi bulabilmesi açısından pratik kullanım sağlamaktadır. Normal sözlüklerin dışında resimli Türkçe sözlük ve resimli İngilizce sözlüklerde bulunmaktadır.
Özellikle yeni yeni kelimelerle tanışan küçük çocuklar için resimli sözlükler büyük kolaylık sağlamaktadır. Görmüş olduğu görseli ve kelimeyi bir bütün olarak hafızasında tutarak daha kalıcı bir öğrenim sağlamış olmaktadır. Bu sebeple çocuklar ve dil eğitimine yeni başlamış kişiler için resimli sözlükler tavsiye edilmektedir. Özellikle çocuklar için İngilizce sözlük alınacağı zaman resimli İngilizce sözlükler tercih edilmesi gerekmektedir. Çünkü hiç bilmediği bir dili öğrenecek olan çocuk görsel destekli kelimeleri daha kolay kavramaktır. Örneğin eşyalar, hayvanlar ve renkler gibi temel kavramları resimler sayesinde sıkılmadan kolay bir şekilde öğrenebilmektedir. Farklı boyları olan resimli Türkçe sözlük ve resimli İngilizce sözlük türlerinden ihtiyaca uygun olan boyu tercih edilmektedir.
Sözlük Fiyatları
Sözlük fiyatları sözlüğün boyutuna ve içeriğine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Büyük boy sözlükler küçük boy sözlüklere göre daha yüksek fiyatlarla satışa sunulmaktadır. Aynı zamanda giriş seviyesi için hazırlanan sade, az kelime sayısına sahip sözlükler, kapsamlı yetişkin sözlüklerine göre daha yüksek fiyatlı olabilmektedir. Farklı markalar ve kitapevleri tarafından satışa sunulan sözlük çeşitleri bulunmaktadır. İngilizce ve Türkçe sözlük fiyatları arasında her bütçeye ve ihtiyaca uygun olacak sözlük çeşidi bulmak mümkün olmaktadır.